Mniejszość polska na południowo-wschodniej Ukrainie (пол.)

Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Cel i zakres pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Metoda pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Ważniejsze opracowania polszczyzny na Ukrainie . . . . . . . . . . . . . . . . 18
1. Południowo-wschodnia Ukraina – historia i współczesność . . . . .25
1.1. Zarys historii badanego terenu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
1.2. Charakterystyka obwodu donieckiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
1.3. Charakterystyka obwodu zaporoskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
1.4. Skład narodowo-etniczny badanego terenu. . . . . . . . . . . . . . . . . . 62
1.5. Polacy w obwodach donieckim i zaporoskim. . . . . . . . . . . . . . . . . 71
2. Mniejszość polska a ukraińska polityka narodowościowa . . . . . .95
2.1. Status prawny mniejszości polskiej na Ukrainie . . . . . . . . . . . . . . . 97
2.2. Regulacje prawne w dziedzinie oświaty i nauczania języka polskiego . . 105
2.3. Podstawy prawne działalności kulturalnej . . . . . . . . . . . . . . . . . 116
2.4. Kościół rzymskokatolicki na Ukrainie w świetle prawa . . . . . . . . . . 123
3. Język polski na południowo-wschodniej Ukrainie. Stan obecny . . 139
3.1. Znajomość języka polskiego w ocenie respondentów . . . . . . . . . . . 141
3.2. Codzienny język respondentów w sferze rodzinnej . . . . . . . . . . . . 145
3.3. Kolejność nabywania języków – wielojęzyczność . . . . . . . . . . . . . 150
3.4. Kontakty językowe polszczyzny z innymi językami
wschodniosłowiańskimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157
3.5. Świadomość językowa w opinii respondentów . . . . . . . . . . . . . . . 164
3.6. Uwagi o interferencjach językowych w polszczyźnie . . . . . . . . . . . 172
3.7. Surżyk jako zjawisko socjolingwistyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
4. Zakres i funkcje języka polskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
4.1. Polityka językowa państwa i regionu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185
4.2. Język polski w edukacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196
4.3. Język organizacji polonijnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 207
4.4. Środki masowego przekazu w języku polskim . . . . . . . . . . . . . . . 212
4.5. Kościół rzymskokatolicki a język . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 228
4.6. Funkcje języka polskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
5. Tożsamość kulturowo-narodowa: rodzaje, wymiary i składniki . . 247
5.1. Kryterium więzi krwi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253
5.2. Kryterium dokumentów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262
5.3. Kryterium wyznaniowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273
5.4. Kryterium językowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284
5.5. Składniki tożsamości polskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292
6. Pejzaże pamięci. O przeżywaniu polskości na badanym terenie . . 305
6.1. Konteksty świadomościowe wybranych jednostek . . . . . . . . . . . . 308
6.1.1. „W domu my rozmawiali zawsze po polsku” . . . . . . . . . . . . 308
6.1.2. „Język polski przechowałem w kopalni” . . . . . . . . . . . . . . . 312
6.1.3. „Jestem inny” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316
6.1.4. Inni wśród obcych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319
6.2. Pamięć polskiej kultury narodowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321
6.2.1. Wkład Jelskich w rozwój medycyny w Doniecku . . . . . . . . . 321
6.2.2. Andrzej Korwacki – ojciec sadownictwa w Melitopolu . . . . . . 326
6.2.3. Ludwik Godlewski – zapomniany polski malarz . . . . . . . . . . 331
Zakończenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339
Aneks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349
Respondenci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 389
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 393
Spis map, tabel i wykresów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 417
Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 420
Summary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 421
Резюме . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429